|
Publieke WO II schuilkelder in het Centrum van Denderleeuw.
Voor velen nog altijd onbekend, en zelden bij speciale gelegenheden eens opengesteld, zit er onder de parking naast het gemeentehuis te Denderleeuw nog altijd een vrij grote publieke WO II schuilkelder verborgen.
Deze schuilkelder zou de laatste van 5 ooit gebouwde publieke schuilstructuren op Denderleeuw zijn. Andere bronnen spreken over zelfs 12 of 13 structuren. Laat het duidelijk zijn dat er weinig concrete info gekend is. In elk geval kan een 2e van deze structuren nog altijd teruggevonden worden op het uiteinde van de Stopwegel. Deze is al summier beschreven als de 7e schuilstructuur teruggevonden nabij de spoorweginfrastructuur bij het station van Denderleeuw.
Gezien Denderleeuw met zijn aanwezige spoorinfrastructuur en station dat vlot werd gebruikt door de Duitse bezetter wel een mogelijk doelwit kon zijn voor geallieerde aanvallen, is de aanwezigheid van deze structuur wel te verklaren. Denderleeuw zelf kende uiteindelijk tijdens de bezetting twee geallieerde luchtbombardementen gericht op de Denderbrug nabij het huidige Hof ter Leeuwe (de toenmalige Leeuwbrug). Het centrum waar deze structuur toe behoorde werd van bombardementen gespaard.
Als hoofdbedoeling hadden deze structuren het beschermen van de plaatselijke bevolking tegen mogelijke geallieerde luchtaanvallen in het kader van de passieve luchtbescherming. Deze structuur werd gebouwd in de periode 1942 - 1943 en bood plaats aan 100 personen. De buitenafmetingen zouden ongeveer 5m x 25m bedragen. De buitenmuren zijn 0.50 meter dik en uitgevoerd in gewapend beton. Intern was de kelder uitgerust met lavabo's, stortbaden en toiletten. Hij bevatte daarnaast ook een aparte ruimte voor de verzorging van eventuele gewonden (allicht de grootste kamer in de structuur). Daarnaast diende hij als opslagplaats voor medisch materiaal in geval van een aanval op de regio. In de vrije kamers en gangen stonden houten zitbanken opgesteld.
De structuur zit heden nog in de ondergrond van de parking naast het gemeentehuis te Denderleeuw. Het pleintje is gemakkelijk terug te vinden als de huidige parking ingesloten tussen A. De Cockstraat en de Guido Gezellestraat. Het ligt vlakbij het Dorpsplein en de kerk van Denderleeuw.
In zijn huidige vorm zie je op een normale dag niets van de structuur behalve een drietal zware betonnen dallen die nog altijd de huidige toegang verbergen, op de parking, vlakbij de A. De Cockstraat.
|
 |
Luchtfoto Google Earth anno 2014. Op de luchtfoto werd de grootte van de structuur in de ondergrond bij benadering in het rood aangeduid.
Voorlopig beschik ik wel over geen enkel origineel plan van deze structuur en alle plannen zijn dan ook gewoon schetsen gebaseerd op de genomen foto's en eigen inschattingen. De structuur werd zeker niet in detail opgemeten maar wel vrij gedetailleerd gefotografeerd.
De structuur zelf is vrij groot te noemen en in zijn totaliteit geschat zo een 30 tal meter lang en een 6 tal meter breed. de bovenkant van de schuilstructuur steekt juist onder de verharding van de parking (+/- 20 cm dieper, de dikte van de betonnen dekplaten die heden nog altijd de ingang afsluiten). De buitenwanden en het dak zijn gemaakt van gewapend beton. De binnenwanden zijn deels uit gewapend beton en baksteen. In normale omstandigheden staat de structuur praktisch tot tegen het plafond onder water.
Periodiek bij gepaste gelegenheden wordt de structuur wel eens leeggepompt door de brandweer en opengesteld voor het publiek. Deze gelegenheden zijn omwille van het onder water lopen van de structuur, vrij zeldzaam te noemen. De foto's van onderstaande reportage dateren van september 2011, wanneer hij voor de "Open Monumentendag" onder het thema van "Conflict" nogmaals werd leeggepompt en opengesteld.
Een rondgang op basis van foto's doorheen deze toch nog fraaie structuur.
De schuilstructuur is omwille van zijn permanent onder water lopen niet meer zo intact te noemen. Er zijn anderzijds wel nog heel veel restanten zichtbaar van originele elektriciteits- en watervoorzieningen. Zo was de structuur zeer ruim voorzien van sanitaire voorzieningen waar nog duidelijk sporen van terug te vinden zijn.
Om de rondgang wat te vergemakkelijken werden op een eigen schets van de structuur, stippen aangebracht om duidelijk te maken waar u zich op de foto's in de structuur bevindt. |
 |
 |
Links zie je de wijze hoe de structuur alle dagen terug te vinden is. In normale omstandigheden staan de auto's tot op de toegangsplaten tot de structuur geparkeerd. De enige toegang die heden nog vrijmaakbaar is, wordt afgesloten door 3 zware betonnen dekplaten tussen een plein dat voor de rest is bekleed met klinkers. Op de foto rechts zie je de dekplaten verwijderd. Op de achtergrond zie je het gemeentehuis.
|
De in normale omstandigheden niet bereikbare toegang tot deze WO II structuur wordt gevormd door een trap van 13 treden van elk zo een 20 cm hoog. Hierdoor heb je ook meteen een idee over het niveau waarop de vloer van deze structuur zich bevindt. De trap is ongeveer anderhalve meter breed. Dat de ganse structuur was origineel geëlektrificeerd, is aan de ingang al duidelijk zichtbaar door de aanwezigheid van deze oude lichtschakelaar.
|
|
 |
De originele stalen toegangsdeur staat nog altijd onderaan de trap. Wel hebben de hengsels waaraan ze ophangt het ondertussen in elk geval bovenaan begeven. Onderaan ziet u nog zandzakken liggen die het leegpompen door de brandweer moesten vergemakkelijken.
Achter de toegansdeur ligt een klein toegangssas dat opnieuw uitgeeft op tweede iets of wat gelijkaardige stalen deur die de toegang is tot de rest van de structuur.
Het sas is ongeveer 2,5 meter diep en 2 meter breed.
|
|
 |
 |
 |
In dit toegangssas zijn de elektriciteitsvoorzieningen in zwaar door roest aangetaste vorm nog duidelijk zichtbaar. Zo kun je er dit fraaie originele lampje terugvinden. Het water staat tot op het glas waaruit je mag opmaken dat het water al tot aan dit lampje heeft gestaan. De schakelaar ontbreekt enkel de switch om het aan of uit te schakelen. Laat ons wel duidelijk zijn, niets van de nog aanwezige elektriciteit is nog gekoppeld aan het stroomnet. Rechtsonder een blik op de effectieve toegang tot de structuur achter een tweede metalen deur.
|
Achter het toegangssas komt men in een eerste kamertje dat ongeveer evengroot is als het kleine sas waaruit we net komen. Tegen de achtermuur vindt men 3 gemetste sokkeltjes. Mogelijks waren dit de poten van bankjes. |
Achter dit eerste kamertje bevindt zich een kale tweede kamer die de totale breedte van de schuilstructuur inneemt, en geschat zo een 5 meter breed is en 2.5 meter diep.
Deze ruimte zal allicht de in de beschrijving vernoemde stapelplaats geweest zijn van medisch materiaal.
Opvallend is ook dat eenmaal voorbij het toegangssas, alle originele deuren houten deuren moeten zijn geweest. Men vindt er geen enkele meer terug, alleen de houten omkaderingen zijn nog algemeen aanwezig.
Aan de overkant van het kamertje ziet u de toegang tot een een vrij lange gang.
|
|
 |
Daarna komen we in een vrij lange gang, ik schat zo een 6 meter lang. Deze heeft enkel na de toegangsdeur op de rechter kant een toegangsdeur naar de grootste kamer van de structuur. Men kan zich goed voorstellen dat in deze gang op de rechter kant houten zitbanken stonden opgesteld.
De grote kamer rechts van deze gang kon ook langs een tweede zijde verlaten worden. |
De kamer die we hier zien, is de grootste kamer in de structuur. Ze is ongeveer 2.5 a 3 meter breed (de rest van de structuur buiten de gang) en zo een 5 meter lang.
Dit zal naar alle waarschijnlijkheid de ruimte zijn geweest die dienst deed als opvangcentrum van gewonden bij een eventuele aanval op de regio.
In elk geval geeft de kamer op de achterkant uit op een gedeeltelijk sanitaire ruimte, waar deze structuur ruimschoots is van voorzien.
|
|
 |
| Achteraan de eerder vermelde langere gang, bevindt zich een eerste van in totaal 3 voorziene toiletten in deze structuur. De ruimte is ongeveer 1.20 meter diep en anderhalve meter lang. Zoals ook in de rest van deze structuur, zie je nog wel restanten van originele elektriciteit en waterleiding maar zijn alle sanitaire voorzieningen op zich verdwenen. Hier en daar kan je wel nog sterk vermoeden wat het is geweest. Zo zie je hier nog duidelijk waar de buis van de afvoer van het toilet de grond in ging. |
We kijken hier op de rest van de ruimte, niet ingenomen door de eerder vermelde toiletruimte. Deze deed in het totaal dienst als sanitaire ruimte.
Op de achtermuur van het vermelde toilet zie je nog de sporen van waar ooit een lavabo zal hebben gestaan.
Achter de ijzeren deur die toegang geeft tot een tweede sanitaire ruimte, zie je de restanten van wat ooit moet een douche geweest zijn.
|
|
 |
Merkwaardig genoeg is de volgende deur om van ruimte te verhuizen opnieuw een metalen deur. Allicht betrof het hier dus toch een belangrijkere toegang of afscheiding binnen de structuur. Deze deur brengt ons in een veel meer specifiek uitgesproken sanitaire ruimte.
De totale ruimte is opnieuw zo een 5 meter diep. Zowel links als rechts zijn aparte doucheruimtes uitgewerkt. |
| Deze ruimte is volledig gespiegeld met de rumte onderaan het plannetje. Het zijn twee volledig identiek uitgewerkte douches met onderaan effectief een opvangbank voor het water. Het is mij dan ook totaal niet duidelijk waarom in de vorige ruimte ook nog eens een extra douche was voorzien zonder enige verdere uitwerkingen aan de vloer terwijl hier twee gedetailleerd uitgewerkte douches aanwezig waren. |
| De identieke douchevoorziening aan de andere kant van deze ruimte. |
Ook de centrale ruimte tussen de douches deed allicht dienst als sanitaire ruimte. Als bewijs het nog aanwezige afloopputje voor overtollig water in het midden van de ruimte.
Op de foto hiernaast zie je nog een een oude aankondigingspanelen van de 24 uren van Welle dat hier allicht is verzeild geraakt.
Aan de wand de overkant van dit paneel vindt men nog 3 kleine sokkeltjes terug Mogelijks zijn het gewoon de restanten van wat ooit bankjes waren bij de douches.
|
|
 |
De volgende ruimte zat eveneens nog eens verborgen achter een zwaardere metalen deur. Deze metalen deuren zijn wel dus nog allen aanwezig in de structuur terwijl alle houten exemplaren ondertussen zijn verdwenen.
Deze ruimte bevat op de linker kant, dus deels achter de deur verborgen nog eens twee toiletten.
|
De andere kant van de ruimte zie langs de achtermuur de tweede uit- of ingang van deze structuur. Rechts tegen de muur hangen nog de originele elektriciteitskasten. In de hoek rechts van de kasten vind je ook nog het deksel van de beerput terug. Achter de beerput nog de restanten van een verdwenen sokkel. Wat hier opstond (mogelijks een boiler) is ook mij niet duidelijk.
|
Deze deur geeft ons een blik op de tweede in- of uitgang van deze structuur. Tussen het puin zie je nog een roosterputje liggen waarmee men vroeger allicht het overtollige water uit de bunker probeerde te houden.
Het blijft op het moment moeilijk te zeggen welke van beide toegangen nu de effectieve hoofdingang was van de structuur.
Deze kant zit dus heden nog altijd goed verborgen onder de oprit van de parking op het plein. |
Als je de locatie wilt kennen waar deze 2 toegang zit verborgen, dient deze hier gezocht te worden. Deze zit nog altijd verborgen onder deze oprit van de parking. Niets laat dit heden nog vermoeden.
Deze 2e ingang zou origineel uitgekomen hebben in het bureel van de burgemeester in het oude gemeentehuis dat heden lange tijd is gesloopt. Dit was in dat bureel afgesloten aanwezig, verborgen onder luiken.
|
|
 |
Lokatie waar deze structuur zich bevindt:
De structuur ligt op de parking van de hoek gevormd door de A. De Cockstraat en de Guido Gezellestraat, vlakbij het Dorpsplein en de kerk van Denderleeuw.
In zijn huidige vorm zie je op een normale dag niets van de structuur behalve een drietal zware betonnen dallen die nog altijd de huidige toegang verbergen, op de parking, vlakbij de A. De Cockstraat.
In normale omstandigheden is deze structuur niet toegankelijk en afgesloten met zware betonnen dallen.
Externe bronnen: Informatie verstrekt door gemeente Denderleeuw bij de Open Monumentendag 2011. |
|
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
 - kopie (4).jpg)
 - kopie.jpg)
